Sneltest voor het risico op osteoporose
Loopt u een risico op osteoporose?
Doe deze eenvoudige, snelle test en ontdek of u het risico loopt osteoporose te krijgen.
Druk de resultaten af en bespreek ze met uw dokter tijdens uw volgende afspraak.
Test uw botten
Druk de resultaten af en bespreek ze met uw dokter tijdens uw volgende afspraak.
Voedingsadvies
Eet gezond en blijf gezond
Met de juiste voeding kan u de gezondheid van uw botten verbeteren.
Onze tips
Gids voor lichaamsbeweging
Blijf in vorm.
Blijf zelfstandig.
Blijf zelfstandig.
Er zijn 101 manieren om in beweging te blijven. Zoek wat het beste bij u past.
Beweeg!!
Oefeningen
Heeft u vragen om beter te begrijpen wat osteoporose inhoudt? Hier krijgt u al onze antwoorden op de meest gestelde vragen.
Hebben menopauze en osteoporose iets met elkaar te maken?
Osteoporose bij vrouwen in de menopauze
Vóór de menopauze komt osteoporose maar zelden voor.1 Vanaf 50 jaar krijgt 1 op 3 vrouwen te maken met osteoporose2 en het risico neemt toe met de leeftijd. Een grote risicofactor voor osteoporose is het hormoontekort dat optreedt vanaf de menopauze.3 De gevolgen daarvan wegen nog zwaarder door wanneer de menopauze al op vroege leeftijd intreedt, bijvoorbeeld na een chirurgische verwijdering van de eierstokken.4
De gevolgen van de menopauze op de botten
Osteoporose veroorzaakt een verminderde botdichtheid en -kwaliteit. De botten worden dunner en poreuzer en dus ook breekbaarder, waardoor het risico op botbreuken toeneemt.3
Het tekort aan oestrogeen en de leeftijd zorgen voor een onevenwicht tussen de vorming en de afbraak van het bot, waarbij vooral dat laatste vaker voorkomt. Het botverlies treedt overal in het skelet op.3
Het tekort aan oestrogeen en de leeftijd zorgen voor een onevenwicht tussen de vorming en de afbraak van het bot, waarbij vooral dat laatste vaker voorkomt. Het botverlies treedt overal in het skelet op.3
De vrouwen die het grootste risico lopen op osteoporose en breuken, zijn:5
- Vrouwen die vervroegd in de menopauze gaan (jonger dan 40 jaar);
- Ondergewicht
- Geneesmiddelen die schadelijk zijn voor het beendergestel, zoals bijvoorbeeld langdurig corticoïden nemen
- Voorgeschiedenis van breuken
- Hogere leeftijd
- Geslacht (vrouw)
- Genetisch (familiale voorgeschiedenis van osteoporose)
- Lichamelijke inactiviteit
- Vitamine- en calciumtekort
- Roken
- Overmatig alcoholgebruik
- Bepaalde ziekten
Bronnen:
- 1. K. Briot, C. Roux, « Ostéoporosede la jeune femme », La lettre du Rhumatologue, nr. 344, september 2008, p. 1, https://www.edimark.fr/Front/frontpost/getfiles/14540.pdf, laatst geraadpleegd augustus 2021.
- 2. International Ostéoporose Foundation (IOF). Os Brisés, Vies Brisées: une feuille de route pour résoudre la crise des fractures de fragilité en France, 2017, https://www.iofbonehealth.org/broken-bones-broken-lives, laasts geraadpleegd augustus 2021.
- 3. BBC http://bbcbonehealth.org/wat-is-osteoporose
- 4. Inserm, Ménopause. Améliorer la sécurité d’utilisation des traitements hormonaux, oktober 2017, https://www.inserm.fr/information-en-sante/dossiers-information/menopause, laatst geraadpleegd augustus 2021.
- 5. GRIO, Ostéoporose. Prévenir et agir à tout âge, 2005, http://www.grio.org/documents/page80/ouvrage-grio-80-1259835328.pdf, laatst geraadpleegd augustus 2021.
Welke breuken als gevolg van osteoporose komen het vaakst voor?
Osteoporose is verantwoordelijk voor heel wat breuken. U kan alle botten in het lichaam breken als
gevolg van osteoporose, behalve de schedel, de botten in het gezicht, de wervelkolom, de eerste drie wervels van de
borstkas, de handen en de tenen.1 Een breuk van de wervels, de hals van het dijbeen of de pols komt het vaakst voor.
Indien u na uw vijftigste een breuk hebt opgelopen na een licht trauma, zoals omvallen of vallenvan
staande hoogte, bespreek dan met uw dokter of dit eventueel te maken kan hebben met osteoporose.
Typologie van de meest voorkomende breuken
Een breuk van de hals van het dijbeen is het ernstigst en het risico neemt toe met de
leeftijd. Dit bot breekt in 9 van de 10 gevallen na een val en 3 keer meer
vrouwen dan mannen krijgen ermee te maken.2 Het rechtstreekse gevolg is een verlies van
zelfstandigheid.
Een wervelbreuk kan een afname van de lichaamslengte, een gekromde rug (kyfose) of zelfs
scoliose en chronische pijn tot gevolg hebben. Doelgerichte oefeningen die u dagelijks doet, kunnen uw wervels
beschermen. Zo gaat u bij voorkeur door de knieën en niet door de rug wanneer u bijvoorbeeld naar voren moet
buigen. We raden ook aan bewegingen te vermijden die een te grote druk uitoefenen op de rug, bijvoorbeeld de
matras optillen om het bed te maken, een kind dragen, spitten, enzovoort.3
Een polsbreuk is vaak de eerste breuk als gevolg van osteoporose. Dit gebeurt vaker
naarmate de vrouw ouder wordt. Wanneer dit voor het eerst gebeurt rond de leeftijd van 50 jaar, kan
dit erop wijzen dat er nog andere breuken zullen volgen.4
Osteoporose veroorzaakt ook andere zware, ernstige breuken (bekken, ribben, bovenarmbeen, scheen- of
kuitbeen, sleutelbeen, schouderblad, borstbeen, andere breuken aan het bovenste deel van het dijbeen).
Bronnen:
- 1. Améli, Ostéoporose : diagnostic et évolution, november 2018, https://www.omeli.fr/assure/sante/themes/osteoporose/diagnostic-evolution, laatst geraadpleegd augustus 2021.
- 2. Améli, Fracture de l'extrémité supérieure du fémur : définition et causes, juli 2019, https://www.ameli.fr/assure/sante/themes/fracture-col-femur/definition-causes, laatst geraadpleegd augustus 2021.
- 3. Ostéoporose Canada, Bien vivre avec l’ostéoporose, april 2007, http://www.osteoporosecanada.ca/wp-content/uploads/oc_vivre_bien_avec_losteoporose.pdf, laatst geraadpleegd augustus 2021.
- 4. Roux C, La fracture au poignet est-elle toujours ostéoporotique ?, La lettre du Rhumatologue, nr. 410, maart 2015, beschikbaar op: https://www.edimark.fr/Front/frontpost/getfiles/22706.pdf.
Mijn moeder heeft osteoporose. En ik?
Erfelijkheid speelt een grote rol bij het voorkomen van osteoporose. Als uw moeder of grootmoeder van
moederszijde osteoporose of een breuk als gevolg van osteoporose heeft gehad, dan moet u extra waakzaam
zijn.1
Erfelijkheid en broze botten
De precieze medische oorzaken van osteoporose zijn nog niet helemaal gekend. Er kunnen heel wat factoren aan de basis van de ziekte liggen. Erfelijkheid is daar een van. Het risico op osteoporose neemt toe bij vrouwen die een van deze risicofactoren hebben:2
Menopauze vóór de leeftijd van 40 jaar
Ondergewicht
Geneesmiddelen die schadelijk zijn voor het beendergestel, zoals bijvoorbeeld langdurig
corticoïden nemen
Voorgeschiedenis van breuken
Hogere leeftijd
Geslacht (vrouw)
Genetisch (familiale voorgeschiedenis van osteoporose)
Lichamelijke inactiviteit
Vitamine- en calciumtekort
Roken
Overmatig alcoholgebruik
Bepaalde ziekten
Een vrouw waarvan de moeder een heup heeft gebroken, loopt twee keer meer risico op hetzelfde type
breuk bij het ouder worden.3 Omdat een breuk een van de hoofdredenen is voor een ziekenhuisopname, is het belangrijk
hier op tijd bij te zijn. Kinderen van ouders met osteoporose hebben ook een verminderde botdichtheid in
vergelijking met kinderen van ouders zonder osteoporose.3
Osteoporose al op jonge leeftijd voorkomen
Om osteoporose te vermijden en voldoende botdichtheid te behouden, is het van groot belang om
gezond te leven. Denk aan voldoende bewegen, gezond en evenwichtig eten en geen voldoende blootstelling aan de
zon.3
Bij kinderen en adolescenten zorgt een voeding rijk aan calcium en vitamine D voor de vorming van een goede botmassa.5
Bij kinderen en adolescenten zorgt een voeding rijk aan calcium en vitamine D voor de vorming van een goede botmassa.5
Bronnen:
- 1. Améli, Ostéoporose : diagnostic et évolution, november 2018, https://www.ameli.fr/assure/sante/themes/osteoporose/diagnostic-evolution, laatst geraadpleegd augustus 2021.
- 2. IOF https://www.osteoporosis.foundation/ laatst geraadpleegd augustus 2021.
- 3. Ostéoporose Canada, Bien vivre avec l’ostéoporose, april 2007, http://www.osteoporosecanada.ca/wp-content/uploads/oc_vivre_bien_avec_losteoporose.pdf, laatst geraadpleegd augustus 2021.
- 4. Roux C., La fracture au poignet est-elle toujours ostéoporotique ?, La lettre du Rhumatologue, nr. 410, maart 2015, beschikbaar op: https://www.edimark.fr/Front/frontpost/getfiles/22706.pdf
- 5. AMELI, Prévenir la survenue de l’ostéoporose, november 2018. https://www.ameli.fr/assure/sante/themes/osteoporose/prevention
Is osteoporose pijnlijk?
Vanuit klinisch oogpunt wordt osteoporose beschouwd als een stille ziekte. Ze is pijnloos tot u voor
de eerste keer iets breekt.
Deze stille ziekte, die nog al te weinig wordt opgespoord, is verantwoordelijk voor heel wat breuken van wervels, pols, heup en hals van het dijbeen. Elk jaar worden in België meer dan 100.000 breuken gelinkt aan osteoporose.1 Bovendien zijn wervelbreuken in twee derde van de gevallen asymptomatisch.2
Osteoporose heeft een grote impact op het dagelijkse leven van mensen die eraan lijden, zowel op lichamelijk als op psychologisch vlak :1
Deze stille ziekte, die nog al te weinig wordt opgespoord, is verantwoordelijk voor heel wat breuken van wervels, pols, heup en hals van het dijbeen. Elk jaar worden in België meer dan 100.000 breuken gelinkt aan osteoporose.1 Bovendien zijn wervelbreuken in twee derde van de gevallen asymptomatisch.2
Osteoporose heeft een grote impact op het dagelijkse leven van mensen die eraan lijden, zowel op lichamelijk als op psychologisch vlak :1
Op het moreel
Op het zelfbeeld
Op de lichaamsbeweging
Op de vrije tijd
Op het gezinsleven
Op sociale activiteiten
Op het beroepsleven
Mensen met osteoporose ervaren in mindere mate ook last op relationeel vlak, met name wat seksualiteit
betreft. Na een breuk kan het ook moeilijk zijn om dagelijkse activiteiten, zoals zich wassen of aankleden, uit te
voeren.
Bronnen:
- 1. Kanis JA et al. Arch Osteoporos. 2021;16:82.
- 2. IOF https://www.osteoporosis.foundation/, laatst geraadpleegd mei 2024.
BEL-162-1123-80005 (v1.0) Creatiedatum 30 november 2023